Rodzicielstwo jest najważniejszą rolą, jaką człowiek może w swoim życiu odegrać. Jest to również rola najtrudniejsza, wymagająca pokory i cierpliwości. Dzieci to największy skarb każdego rodzica, dlatego warto postawić się na ich miejscu i wczuć w ich doznania, co pomoże uniknąć niepotrzebnych sporów i trudności rodzicielskich. Każdy z nas mając jakiś problem, oczekuje od bliskich możliwości rozmowy i wysłuchania nas, zamiast współczucia, które potęguje tylko nasze gorsze samopoczucie. Tak samo jest z dziećmi – jeśli pozwolimy im na wyrażenie swoich uczuć, będą zdolne do samodzielnego poradzenia sobie ze swoimi problemami i doznaniami. Modyfikując nasze zachowanie, zmieniamy niepożądane zachowania naszych dzieci.
Jak zachęcić dziecko do wyrażania swoich uczuć i emocji?
• Słuchajmy dziecka uważnie – często wystarczy mu milczący słuchacz, by zrozumiało jaki ma problem i znalazło jego rozwiązanie; dziecko potrafi wyczuć, jeśli ktoś tylko udaje, że je słucha;
• Nazywajmy uczucia – rodzice boją się rozmawiać z dziećmi o ich uczuciach, lecz dziecko, które usłyszy, czego doświadczyło, będzie z tego w pełni zadowolone – (np. Zamiast powiedzieć: „Nie przejmuj się, przecież cię nie boli”, warto powiedzieć: „Widzę, że jest ci przykro, to bardzo smutne” – dziecko poczuje się zrozumiane i samo także lepiej zrozumie to, co czuje);
• Używajmy słów-kluczy: „Mmm”, „Och”, „Rozumiem” – takie słowa w połączeniu z wytężoną uwagą zachęcą do wyrażenia swoich uczuć i samodzielnego rozwiązania problemu.
Jak zachęcić dziecko do współpracy?
• Opisujmy, co widzimy lub przedstawiajmy problem – dajemy wtedy dziecku szansę zastanowienia się, co ma zrobić (np. Zamiast: „Ile razy mam mówić, byś wyłączył światło?”, powiedzmy: „Zostawiłeś światło w pokoju”);
• Udzielajmy informacji – można ją łatwiej przyjąć niż oskarżenie, poza tym dzieci zwykle będą wiedziały, co należy zrobić po otrzymaniu podpowiedzi;
• Odzywajmy się do dzieci jednym słowem – dzieci nie lubią słuchać długich tłumaczeń, dla nich lepsza jest krótsza informacja;
• Mówmy o naszych uczuciach – dzieci są gotowe na słuchanie szczerych wypowiedzi dorosłych, dlatego opisywanie naszych uczuć prowadzi do utwierdzenia naszej wiarygodności w oczach dziecka (np. Zamiast mówić: „Przestań! Jesteś taki natrętny!”, powiedzmy: „Nie lubię, jak ciągniesz mnie za rękaw”).